Biyoloji en genel canlı bilimi olduğu için çalışma sahası da oldukça geniştir. Bu nedenle çeşitli alt dallara da ayrılmıştır. Bütün bu alt dallarda çalışan biyolojinin diğer bilimlerden bağımsız olması elbette düşünülemez. Bu yazıda biyolojinin ilişkili olduğu bilim dalları üzerinde duracağız.
Biyolojinin ilişkili olduğu bilim dalları şöyle sıralanabilir:
- Fizik
- Kimya
- Coğrafya
- Ekoloji
- Psikoloji
- Tıp
- Veterinerlik
- Eczacılık
- Paleontoloji
Bunların dışında da çeşitli bilim dallarının belirli oranda biyolojiyle ilişkisi bulunmaktadır. Burada genel olarak biyolojiyle ilişki içerisinde olan ana bilim dallarına değiniyoruz.
Biyolojiyle İlişkili Bilimler ve Açıklamaları
Yukarıda listesini verdiğimiz bilim dallarının biyolojiyle ilişkisini kısaca açıklamaya çalışalım.
Fizik: Doğa bilimlerinin temelidir ve doğa kanunlarını açıklar. Böylece doğanın bir parçası olan canlıların çeşitli özellikleri neden sonuç ilişkisi içerisinde açıklanma imkanı bulur.
Kimya: Maddeyi ve geçirdiği değişimleri irdeler. Bütün canlılarda sayısız kimyasal reaksiyon gerçekleşmektedir. Doğal olarak kimya bilinmeden biyolojinin anlaşılması mümkün değildir.
Coğrafya: Coğrafya Dünyamızı incelemektedir. Coğrafyanın alt dallarından olan biyocoğrafya ise canlıların dağılışı üzerinde durmaktadır. Bu alan iki bilimin ortak çalışması sonucu doğmuştur.
Ekoloji: Canlıları çevreyle olan ilişleri kapsamında ele alır. Dolayısıyla ekolojinin inceleme alanıyla biyolojinin ortak inceleme alanı canlılardır.
Psikoloji: Canlıların ruhsal özellikleriyle biyolojik özellikleri arasında ilişki bulunmaktadır. Bu açıdan iki alanın birbiriyle ilişkisi bulunmaktadır.
Tıp: Tıp biyolojiden son derece yararlanan bir alandır. Aslına bakarsanız tıp biliminin bütün bulguları biyolojinin inceleme alanları arasındadır. Tıpta esas olan biyoloji bilgisini sağlık açısından insan yararına kullanmaktır.
Veterinerlik: Hayvan sağlığıyla ilgili bir bilimdir. Biyolojinin alt dallarından olan zooloji ve veterinerlik yoğun ilişki içerisindedir.
Eczacılık: İlaç bilimi olan eczacılık için biyoloji bilgisi son derece önemlidir. Çünkü ilaçlar canlılar ve özellikle de insanlar için üretilmektedir.
Paleontoloji: Fosil bilim olarak da adlandırılan paleontoloji canlıların fosillerini inceler. Bu fosillerin özelliklerini anlayabilmek için ise biyoloji bilimine ihtiyaç vardır. Doğal olarak bu iki bilim dalını ayrı düşünmek zordur.
Biyolojinin Alt Alanları
Biyoloji bilimiyle ilişkili bilim dallarına değindiğimizde birçok genellikle insanların aklına biyolojinin alt dalları gelmektedir. Örneğin zooloji, botanik ya da bakteriyoloji bunlardan bazılarıdır.
Ancak bu dallar biyolojiyle ilişki içerisindeki bilim dalları değil doğrudan biyolojinin kendisinin. Çünkü biyoloji çalışma alanlarına göre daha küçük bilim dallarına ayrılmaktadır.
Biyolojinin alt dalları adlı yazıda biyoloji biliminin alt dallarını şöyle sıralamıştık:
- Botanik
- Zooloji
- Mikrobiyoloji
- Moleküler biyoloji
- Parazitoloji
- Viroloji
- Mikoloji
- Sitoloji
- Histoloji
- Taksonomi
- Embriyoloji
- Biyokimya
- Biyofizik
- Morfoloji
- Anatomi
- Fizyoloji
- Genetik
- Evrim biyolojisi
Biyolojinin ve tıbbın bütün alt dalları birbiriyle elbette ilişkilidir. Ancak bunlar biyolojiden bağımsız bilim dalları değil, aksine biyolojiyi oluşturan bilim dallarıdır.
Biyoloji en geniş haliyle canlı bilimi olduğu için bütün canlı bilimlerinin en tepesinde duran bir alandır. Biyolojiyi kapayıcı bir nevi çatı bilimi olarak görebiliriz.