Bildiğimiz gibi ahlak İslam dininin çok önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Hem Kur’an’da hem de hadislerde güzel ahlakla ilgili önemli bilgiler bulunmaktadır. Dinimiz sadece güzel ahlakı tavsiye etmemiş. Aynı zamanda nasıl güzel ahlaklı olunacağını da söylemiştir. Bu yazıda ahlaki ilkeleri içeren ayetler üzerinde duracağız. Ödevinizde bir Kuran-ı Kerim mealinden ahlaki ilkeleri içeren bir ayet ya da iki ayet sorulmuş olabilir. Bu ayetlerden istenilen sayıda kullanarak ödevinizi yapabilirsiniz.
Mealden güzel ahlakla ilgili ayetleri bol miktarda bulmamız gösterir ki İslam dini güzel ahlakı önceleyen bir inanıştır.
Kur’an-ı Kerim Mealinden Ahlaki İlkelerle İlgili Ayetler
Ahlaki ilkeleri içeren ayetler örnek olarak aşağıda sıralanmıştır:
- O (muttakiler) ki; bollukta da darlıkta da infak ederler, öfkelerini yutar ve insanları affederler. Allah, muhsinleri/kulluğunu en güzel şekilde yapmaya çalışanları sever. (Âl-i İmran suresi, 134. ayet)
- llah’ın rahmeti sayesinde onlara karşı yumuşak oldun. Şayet kaba, katı kalpli biri olsaydın etrafından dağılır giderlerdi. Onları affet, onlar için bağışlanma dile, işlerinde onlarla istişare et. (Bir konuda) karar verdiğin zaman Allah’a tevekkül et. (Ve onu uygula. Çünkü) Allah, tevekkül edenleri sever. (Âl-i İmran suresi, 159. ayet)
- Bu cezalandırmanın sebebi şudur: Bir toplum, kendisinde bulunan güzel ahlâk ve meziyetleri değiştirmedikçe Allah da onlara verdiği nimetleri değiştirmez. Hiç şüphe yok ki Allah hakkiyle işiten ve kemâliyle bilendir. (Enfal suresi, 53. ayet)
- Ey iman edenler! Zannın çoğundan sakının; çünkü bazı zanlar günahtır. Gizlilikleri araştırmayın, birbirinizin gıybetini yapmayın; herhangi biriniz, ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? Tabii ki bundan tiksinir! Allah’a itaatsizlikten de sakının. Allah tövbeleri çokça kabul etmektedir, rahmeti sonsuzdur. (Hucurat suresi, 12. ayet)
- Ey iman edenler! Size verdiğimiz rızıkların temiz ve helâl olanlarından yiyin! Eğer yalnız Allah’a kulluk ediyorsanız O’na şükredin! (Bakara suresi, 172. ayet)
- Allah’a kulluk edin ve ona hiçbir şeyi ortak koşmayın. Anne babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak komşuya, yakın arkadaşa, yolcuya, ellerinizin altında bulunanlara iyi davranın. Allah kendini beğenen ve böbürlenip duran kimseyi asla sevmez. (Nisa suresi, 36. ayet)
- Rahmân’ın kulları, yeryüzünde vakar ve tevazu ile yürüyen kimselerdir. Cahiller onlara laf attıkları zaman, “selâm!” der (geçer)ler.” (Furkan Suresi, 63. ayet)
- Ey iman edenler! Şeytanın adımlarına uymayın. Kim şeytanın adımlarına uyarsa, bilin ki o, ısrarla hayâsızlığı, çirkin ve kötü işleri yapmayı emreder. Eğer üzerinizde Allah’ın lutfu ve merhameti olmasaydı, sizden hiç kimse ebediyen temize çıkamazdı. Ancak Allah dilediği kullarını temize çıkarır. Allah her şeyi hakkiyle işiten, hakkiyle bilendir. (Nur suresi, 21. ayet)
- Ey iman edenler! Kendi eviniz dışındaki evlere izin almadan ve ev halkına selam vermeden girmeyin. Bu, sizin için daha hayırlıdır. Umulur ki öğüt alırsınız. (Nur suresi, 27. ayet)
- Mü’min erkeklere söyle: Gözlerini harama bakmaktan sakınsınlar; iffet ve namuslarını korusunlar. Bu, onlar için daha temiz ve daha nezih bir davranıştır. Şüphesiz Allah, onların bütün yaptıklarını en iyi bilmektedir. (Nur suresi, 30. ayet)
- Muhakkak ki Allah adaleti, ihsanı, akrabaya karşı cömert olmayı emreder; hayâsızlığı, kötülüğü ve zorbalığı yasaklar. İşte Allah, aklınızı başınıza alasınız diye size böyle öğüt veriyor. (Nahl suresi, 90. ayet)
- Muhakkak ki sen pek yüce bir ahlâk üzerindesin. (Kalem suresi, 4. ayet)
- Nefsini maddî ve mânevî kirlerden temizleyen kesinlikle kurtuluşa erecektir. (Şems suresi 9. ayet)
Yukarıdaki ayet örneklerinde Allah hem güzel ahlaklı olmanın önemini vurgulamış hem de ahlaki ilkeleri bizzat söylemiştir. Ayrıca Kur’an’da yer almayan konularda da güzel ahlakı görebilmemiz için peygamberimizi üstün bir ahlakla göndermiş ve onu örnek göstermiştir.