Gözle görülmeyecek kadar küçük canlılara genel olarak mikroskobik canlılar denir. Çünkü bu canlılar genellikle mikroskop ile incelenmektedir. Bu canlılara halk arasında mikrop da denmektedir. Mikropların insanlara çeşitli açılardan zarar verdiğini biliyoruz. Bu yazıda mikroskobik canlılar insanlara nasıl zarar verir öğrenmeye çalışacağız.
Öncelikle mikroskobik canlıların tek bir sınıf olmadığını hatırlatalım. Bakteriler, virüsler, bazı diğer tek hücreli canlılar mikroskobik canlılara örnektir. Bu canlı gruplarının her birinin milyonlarca üyesi bulunmaktadır.
Daha önce mikroskobik canlıların yararları ve zararları yazısında hem yararlardan hem de zararlardan bahsetmiştik. Bu yazıda zararları nasıl verdiği üzerinde duracağız.
Mikroskobik Canlıların İnsanlara Zarar Vermesi Nasıl Gerçekleşir?
Mikroskobik canlılar en basit haliyle insanları hasta edebilir. Ancak bunun nasıl olduğunu maddeler halinde sıralayalım.
- İnsanların vücuduna giren ve burada çoğalan bazı bakteri ve virüsler insanların ölümcül hastalıklara yakalanmasına neden olur.
- Hücre içerisine girebilen bu canlılar hücreyi çalışamaz hale getirip öldürebilir.
- Mevsimsel olarak yaygınlaşan birçok mikrop salgın hastalıklara neden olur. Grip ve nezle bunlardan en çok bilinenleridir.
- Bağışıklık sistemine etki eden mikroskobik canlılar vücudun savunmasını düşürebilirler.
- Derimizde çoğalan mikroskobik canlılar mantar başta olmak üzere çeşitli deri hastalıklarına neden olabilirler.
- Yemeklerde çoğalan mikroplar yemeğin kısa sürede küflenmesine neden olur. Bu da maddi olarak bize çok zarar verir.
- Kapalı ortamlarda çoğalan bakteriler kötü kokuya neden olur.
Mikroskobik canlıların insanlara verdikleri zararları hastalık yapmak, küflenmeye ve kötü kokuya neden olma şeklinde üç temel başlıkta toparlayabiliriz.
Mikroskobik Canlıların İnsanlara Verdikleri Zararlara Örnekler
Çoğunlukla hastalık şeklinde ortaya çıkan mikrop zararlarına bazı örnekler verirsek yukarıda sıraladığımız zararları daha iyi anlayabiliriz. Bakteri, virüs, mantar ve diğer tek hücrelilerden örnekler seçebiliriz.
Bakteriler: Zatürre, Tifo, Kolera, Tüberküloz (Verem), Boğmaca gibi hastalıklara neden olur.
Virüsler: Soğuk algınlığı, Grip, Hepatit, Covid-19, Kabakulak, Kızamık, Kızamıkçık, Akut bronşit, Larenjit gibi hastalıklara neden olur.
Mantarlar: Deride ve yara bölgelerinde enfeksiyonlara neden olurlar.
Diğer Parazitler : Sıtma, uyku hastalığı gibi hastalıklara neden olabilirler.
Görüldüğü gibi çeşitli mikroskobik canlıların neden oldukları çeşitli hastalıklar bulunmaktadır. Bu hastalıklardan bazıları ölümcül olabilmektedir.