Savcılık pek çok öğrencinin gelecekte yapmak istediği meslekler arasında yer alıyor. Ancak birçoğumuz nasıl savcı olunur tam olarak bilmiyoruz. Bu yazıda bilmeyenler için savcı nasıl olunur sorusunu detaylı olarak yanıtlayacağız. Yazıyı baştan sona okuduğunuz taktirde kafanızda birçok şey netleşecektir.
Savcı olabilmek için temel şart hukuk fakültesinden mezun olmaktır. Ardından yapılan hakimlik savcılık sınavını kazanmak ve mülakatları geçmek gerekir. Bunu yapınca stajyer savcı ya da hakim olarak atanırsınız. Daha sonra mesleki tecrübe ile zamanla yükselirsiniz.
Savcılık hukukta devleti temsil eden bir kamu görevidir. Bu nedenle savcı olacak kişi kesinlikle kamuda çalışacaktır. Özel sektörde savcılık yapmak diye bir şey söz konusu değildir.
Dilerseniz önce savcı nedir ve ne iş yapar kısaca öğrenelim. Ardından nasıl savcı olacağınızı detaylı olarak anlamaya çalışalım.
Savcı Nedir?
Toplumda adaleti sağlayan temel kurum yargıdır. Yargının ise temel parçaları vardır. Bu parçalardan en önemlisi ise mahkemelerdir. Mahkemelerde vatandaşlar yargılanır. Yargılamada hakim karar verici taraf, avukat savunma yapan kişi ve savcı ise devlet adına iddianame hazırlayan kişidir.
Ceza yargılamalarında iddia makamı olarak adalet sistemine hizmet eden kamu görevlisine savcı denir. Savcılık devlet temsilcisi olarak devlet adına mahkeme açar. Savcılık makamının başında ise savcı bulunur.
Savcının iddialarını avukat savunur ve çürütmeye çalışır. Hakim ise kanunlar çerçevesinde kadar verir. Böylece adalet sağlanmaya çalışılır.
Devletin birçok işlevi olduğu için devlette görev alan savcılar da çeşit çeşittir. Terörle mücadele savcısı olduğu gibi askeri savcı da bulunmaktadır. Ancak savcılarla ilgili temel ayrım şu şekildedir:
1. Adli yargıda: Cumhuriyet savcısı, ilçe cumhuriyet başsavcısı, il cumhuriyet başsavcısı, cumhuriyet başsavcı vekili, Yargıtay cumhuriyet savcısı ve Adalet bakanlığında adlı işlerde çalışan savcılardır.
2. İdari yargıda: Danıştay savcısı ve Adalet bakanlığı bünyesinde çalışan idari savcılardır.
Savcı ifadesi yerine cumhuriyet savcısı ifadesinin kullanılmasının mantığı savcıların temsilini ifade etmektir. Savcılar hukukta devleti yani cumhuriyeti temsil eder.
Savcı Olma Basamakları
Savcı olmak için çeşitli basamakları tamamlamak gerekir. Bu basamakların bazılarında çeşitli sınavlar da bulunur.
Savcı olmak için takip edilmesi gereken basamaklar şunlardır:
- Liseyi bitirmek
- Hukuk fakültesi kazanmak
- Hukuk fakültesini bitirmek
- Hakimlik savcılık sınavını kazanmak
- Mülakatı geçmek
- Stajyer savcı olarak atanmak
- Cumhuriyet savcısı olmak
- Meslekte tecrübe kazanıp yükselmek
Burada en önemli kısım sınavda başarı olmaktır. Eğer lisede okuyorsanız lise eğitimini başarı tamamlayıp hukuk kazanmak en önemli adımdır sizin için.
Daha önce savcı olmak için hangi derslerin iyi olması gerekir adlı yazıyı yayınladık. Burada savcılık için nasıl ders çalışmanız ve hangi derslere ağırlık vermeniz gerektiği detaylı olarak ifade ettik.
Savcı Olma Şartları Nelerdir?
Her mesleğin elbette belirli şartları bulunmaktadır. Doğal olarak savcı olmak için de bazı şartlar bulunur.
Savcılık için gereken kişisel özellikler şöyle sıralanabilir:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
- Savcılık sınavının yapıldığı tarihte lisans mezunları için 35, doktora mezunları için 40 yaşını aşmamış olmak
- Adli yargı savcılığı için hukuk mezunu olmak
- İdari yargı savcılığı için iktisadi ve idari bilimler fakültesinden mezun olmak gerekir
- Kamu haklarından yasaklı olmamak
- Taksirli suçlar haricinde 3 aydan fazla ceza almamış olmak
- Daha önce devlete karşı bir suç işlememiş olmak
- Yüz kızartıcı suçlar işlememiş olmak
- Savcı olmaya engel bir fiziksel ya da ruhsal soruna sahip olmamak
Bu şartları sağlayan vatandaşlar savcı olabilir. Ancak savcı olmak isteyen çok aday bulunuyor ve savcılık liyakat gerektiren bir alandır. Bu nedenle hakim ve savcılık sınavları ile alım olmaktadır.
Savcı olmak için hukuk fakültesi bitirmeniz gerektiğini anlamışsınızdır. Mezun olduktan sonra ise hakim ve savcılar için ayrı sınavlar yapılmaz. Her ikisinin alım kriterleri aynı olduğu için ortak bir sınav yapılır.
Yazılı sınavı ÖSYM yapar. Hukuk ve genel kültür gibi alanlar içeren bu sınavda baraj puanı olan 70 notunu almak şarttır.
Her dönem alınan hakim – savcı sayısı farklılık gösteriyor. Bu nedenle barajı geçmek yeterli değildir. Barajı geçenler arasında yapılan puana göre bir sıralama yapılır. Bu sıralamaya göre en yüksek yapan belirli sayıdaki aday ihtiyaç doğrultusunda belirlenir.
Örneğin 1000 hakim – savcı alınacaksa sınavda ilk 5 bin kişi çağrılır ve yapılan mülakat sonucu elemeye tabi tutulur. Mülakatlarda kişinin sorulara cevap verebilmesi kadar iletişim kabiliyeti de dikkate alınır.
Mülakat yani sözlü sınavdan başarılı olduğunuz taktirde hakim ya da savcı olarak atanır ve ilk görev yerinizde kamu görevlisi olarak göreve başlarsınız.
İyi Bir Savcı Nasıl Olunur?
Cumhuriyet Savcısı olmak bir ülkenin hukuk sistemi açısından çok önemli bir görevdir. Durum böyle olunca da amaç sadece savcı kadrosuna atanmak olmamalıdır. İyi bir savcı olmayı hedeflemek ve iyi bir savcı olmanın gerekliliklerini bilmek önemlidir.
İyi bir savcının özellikleri şöyle sıralanabilir:
- Hukuku iyi bilir. Her şeyden önce hukukçu olduğunun bilincindedir.
- Mevzuatların ve kanunların asla dışına çıkmaz.
- Yabancı dil bilir. Okumayı araştırmayı sever.
- İletişim gücü yüksektir. Bir sorunu anlamada ve anlatmada etkindir.
- Cesurdur. Gücünü sadece hukuktan alır.
- Çalışkan ve girişkendir. Suçla mücadeleyi temel ilke sayar.
Bu özellikler iyi bir savcının başlıca özellikleridir. Bunun dışında da genel olarak kamu görevinin getirdiği niteliklere sahiptir.
Savcı Olmakla İlgili Sorulan Yaygın Sorular
Savcı nedir ve ne iş yapar kabaca anlattık. Ayrıca savcı olmak isteyenler için de genel bilgiler verdik. Şimdi de konuyla ilgili çok sorulan bazı sorulara cevap verelim.
Savcı olmak için hukuk okumak şart mı?
Adli yargı için hukuk okumak şarttır. İdari yargı için de çok az da olsa Danıştay savcısı kadrosu bulunuyor. Bunun için de idari hakimlik yapmak gerekiyor. Kısacası neredeyse şarttır diyebiliriz. Hukuk okumadan idari savcı olma mümkün ama uzun bir yoldur. Aynı zamanda kontenjan da sınırlıdır.
Danıştay savcısı nasıl olunur?
Danıştay savcısı olmak için idari yargıda hakim ya da savcı olarak belirli bir süre çalışmak gerekir.
Savcı maaşları nasıldır?
Hakim ve savcılar iyi maaş alırlar. Kamu çalışanları oldukları için bu ücretin alt ve üst limitleri vardır. 2020 yılı itibariyle mesleğe yeni başlamış bir savcı 7 bin lira civarı maaş alır. Bu maaş hizmet yılı ve rütbeye göre 20 bin lirayı da bulabilmektedir.
Savcı olmanın avantajları nelerdir?
Savcı olmanın elbette çeşitli avantajları vardır. İlk olarak iyi bir maaş alırsınız. Kamu görevlilerinin yararlandığı tüm imkanlardan yararlanırsınız. Savcılar mesleki olarak en üst düzeyde saygı duyarlar. Yasalarımıza göre savcıların son derece geniş yetkileri vardır. Ülkesine hizmet etmek isteyen biri iyi bir savcı olarak bunu gerçekleştirebilir.
Kadın savcı olmak nasıldır?
Kadın savcıların erkek savcılardan pek de bir farkı yoktur. Kadınların mesleklerini yaparken karşılaştıkları zorlukların bazıları savcılık için de geçerli olacaktır. Ancak buna direnmeyi başaran ve çok iyi işler yapan kadın savcılar ülkemizde bulunmaktadır.
Kadın savcılar nasıl giyinir?
Kadın savcıların nasıl giyinmesi konusunda iki yere bakmak gerekiyor. Bunlardan ilki devlet memurlarının genel kıyafet yönetmeliğidir. Diğeri de Hakimler Savcılar Kurulunun kararnamesidir. Kısaca devlet memurlarının çalışmasıyla ilgili giyim yönetmeliğine uygun giyinmek gerekiyor. Elbiselerin temiz olması, uygun ayakkabı tercih edilmesi gibi şartlar bulunuyor. Örneğin kadın veya erkek savcı sandaletle işe gelemez. Kadınların etek boyu dizden yukarı ve yırtmaçlı olamaz. Bu devlet memurlarının genel kaidesidir.
Savcılar resmi görevlerinde savcı cübbesi giymektedir. Alt kıyafetlerin nasıl olacağına ise HSK yönergeleri ile karar verilmektedir.
Savcı olmak için hangi liseye gitmek gerekir?
Savcı olmak için hangi liseye gidilir adlı yazıda belirttiğimiz gibi okuduğunuz lisenin savcı olurken bir etkisi olmamaktadır. Ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi iyi bir liseye gitmek hukuk kazanma şansınıza katkı yapar. Bu açından iyi bir lise avantaj olarak görülebilir.
Nasıl savcı olunur sorusuna detaylı bir şekilde cevap vermeye çalıştık. Aklımıza takılan soruları yorum kısmında yazarak konuyla ilgili diğer arkadaşların cevaplamasını sağlayabilirsiniz.