İş dünyasında ya da herhangi bir sosyal projede yöneticiler vardır. Bir de daha liderler vardır. Herkes yönetici olmak istiyor ancak aslında hedeflenmesi gereken liderliktir. Yönetici ve lider arasındaki farklar anlaşıldığı zaman neden lider olmayı isteyeceğiniz de ortaya çıkacaktır. Bir lider yönetici de olabilir ancak liderlik yöneticilikten daha geniş bir kavramdır.
Yöneticiyle lider arasındaki farklara değinmeden önce şunu belirtelim ki ikisi bazen karıştırılıyor ya da birbiri yerine kullanılıyor. Ya da siyasi parti veya sosyal hareketlerde daha çok lider kavramı kullanılırken iş dünyasında ve kamu gibi kurumsal alanlarda yönetici sıfatı daha ön plana çıkıyor.
Yönetici için İngilizce executive, manger gibi kelimeler kullanılırken lider için leader kelimesi kullanılmaktadır.
Lider ile Yönetici Arasındaki Farklar
Lider daha önemli derken eleştirdiğimiz aslında klasik yöneticidir. Yoksa bazı yöneticilerin gerçekten birer lider olduğu da yadsınamaz bir gerçektir. Dolayısıyla aslında bu farkları incelerken lider ve klasik yönetici arasındaki farklar üzerinde durmuş olacağız.
Liderlik ve yöneticilik arasındaki farkı anlamak adına tablo yöntemiyle farkları ortaya koyarsak daha faydalı olacağını düşünüyoruz.
| klasik Yönetici | Lider |
|---|---|
| Yapılan işi ve kurumu önceler. | İşle beraber kurumu ve işi oluşturan insanları önceler. |
| Daha çok yapılan işi onaylamakla görevlidir. | Yapılacak işi öğretme ve kişileri yönlendirmeyi önemser. |
| Daha kısa süreli hedeflere odaklanır. | Planları uzun vadeye göre yapar. |
| Kendisine verilen bir planı ekibiyle birlikte en iyi şekilde yapmaya çalışır. | Plan yapar ve o planı değişen şartlara göre günceller. |
| Görev insanıdır. | Vizyon insanıdır. |
| Teknik konuları ön plana çıkarırlar. | Sosyal olguları da hesaba katarlar. |
| Belirli görevlerin dışına çıkmazlar. | Amaç doğrultusunda her kademede görev yapabilirler. |
| Yeniliklere çok açık değildir. | Yenliklere sonuna kadar açıktır. |
| Her seferinde tek fonksiyona odaklanır. | Aynı anda birkaç fonksiyonu birlikte göz önünde bulundurur. |
| Dışsal motivasyon sağlar. | İçsel motivasyon sağlar. |
| Bir kurumda ortaya çıkar. | Her sosyal çevrede ortaya çıkabilir. |
Yukarıdaki tabloda sıraladıklarımızdan klasik yöneticiyle liderin farkını daha iyi anlamışsınızdır. Her yönetici klasik yönetici olmak zorunda değildir. Liderlik yapan yöneticiler de mevcuttur.
Liderliğin Ön Plana Çıkması
Her dönemde liderler toplumlara yön vermişlerdir. Bugün kurumsallaşan dünyada çok çeşitli topluluklar bulunmaktadır. Bir dernek, bir okul, bir iş yeri ya da bir arkadaş ortamını düşünün. Bunların hepsi birer toplumsal yapıdır.
20. yüzyılda yöneticilik birçok şey için yeterli olabiliyordu. Ancak 21. yüzyılda sosyal ve ekonomik yapı kademeli olarak değişiyor. Dolayısıyla iş disiplininin yanında insanları tanıma, yönlendirme, motive etme çok önemli bir hal alıyor. Bu nedenle klasik yönetici modelinin devri giderek tükeniyor.
Liderlik her zaman bir topluluğun önüne geçen kişi değildir. Bir arkadaş ortamında güven duyulan bir insan olmanız bile liderliğinin bir basamağıdır. Liderlik, her ortamda ortaya çıkabilen ve insana değer katan bir niteliktir.
Bazı insanların doğuştan lider olduğunu görmekteyiz. Doğuştan liderlik vasfına sahip olmak güzel bir ayrıcalıktır ancak insan kendini yetiştirerek bu niteliklerini geliştirebilir. Liderin en önemli özelliği de öğrenmeye ve değişime açık olmasıdır.